Faizsiz bir şekilde borçlanabilmek kulağa nasıl geliyor? Bu gerçeklikten uzak gibi görünse de Liquity sayesinde mümkün hale geliyor. Tek ihtiyacınız olan şey Ether’e sahip olmak. Ethereum üzerine kurulu merkezi olmayan bir borçlanma protokolü olan Liquity sayesinde herkesin faizsiz kredi çekebilmesi mümkün. Üstelik USD’ye sabitlemiş bir stablecoin olan LQTY üzerinden.
Bu yazımızda LQTY coin nedir, nasıl çalışır, avantajları nelerdir gibi sorulara cevap bulabilir, proje hakkında detaylara hakim olabilirsiniz.
Lqty Coin Nedir?
“Liquity coin nedir?” diye bakıldığında, teminat olarak Ether kullanıldığı takdirde faizsiz kredi kullanılabilmesini mümkün hale getiren merkeziyetsiz bir borçlanma protokolü olarak tanımlanabilir. Bu kapsamda, Liquity için bir kredi projesi olduğu da söylenebilir. Liquity projesi, protokolünün işleyişinde ikili token modelini kullanılır. Bu kapsamda da Liquity’nin yerel tokeni olan LQTY ve yine bu projeye ait bir stablecoin olan LUSD başroldedir.
Her bir kripto para kullanıcısının farklı sebeplerden ötürü borç alması gerekebilir. Bunu yaparlarken de sahip oldukları varlıkları ellerinden çıkartmak istemeyebilirler. İşte tam da bu noktada devreye giren Liquity, Ethereum sahiplerine ellerindeki ETH varlıklarını minimum %110 oranıyla teminat göstererek borçlanabilmenin önünü açıyor. Yani Liquity, kullanıcılara “Ethereum varlığını satma, bize ver. Biz de bunun karşılığında ihtiyacın olan miktarı sana verelim.” diyor.
LQTY ve LUSD’nin bu projedeki rolleri ise aşağıdaki gibi:
Sahip olduğu Ether (ETH)’i teminat gösteren kullanıcılara almak istedikleri borç LUSD olarak verilir. Yani LUSD’nin görevi, borç almak isteyen kullanıcılara ihtiyacı olan miktarın ödenmesidir.
LQTY coin, Liquity projesinin yerel kripto para birimidir. Bu varlık, Liquity platformu üzerinde stake süreçlerine katılım sağlayanların ödüllendirilmesi, istikrar havuzlarına LUSD yatıranların ödüllendirilmesi, son kullanıcıya bir web arayüzü sağlayarak onları Liquity protokolüne bağlı tutanların teşvik edilmesi gibi amaçlarla kullanılır.
Çoğu tokenin aksine LQTY sahipleri yönetişim hakkında sahip değildir. Herhangi bir projenin yerel tokeninin yönetişim süreçlerinde kullanılması ve bu yerel tokenin balinaların elinde bulunması adaletsiz bir durumu ortaya çıkarabileceğinden dolayı, Liquity yerel tokeninin kullanım amaçları arasına yönetişim fonksiyonunu eklememiştir.
Liquity (LQTY) Nasıl Çalışır?
Liquity platformu, teminatlı borç pozisyonları (CDP) olarak bilinen Trove’leri kullanır. Kullanıcılar, ‘İstikrar Havuzu’ olarak adlandırılan havuza LUSD yatırabilir. Bu havuz, likidasyonlardan kaynaklanan herhangi bir borcu absorbe etmek için kullanılır. Trove’ler likide edildiğinde, İstikrar Havuzu’ndaki LUSD token sahipleri, kullanıcılar tarafından teminat olarak verilen ETH’lerin bir kısmını alır. Her LUSD tokeni, Liquity platformu kullanılarak $1 değerinde ETH‘ye çevrilebilir. Ancak bu işlem karşılığında bir çevrim ücreti talep edilir.
Tasfiye edilen teminatın değeri genellikle borcun değerini aşar. Bu nedenle LUSD sahipleri sıklıkla net kazanç elde edebilir. Bunun nedeni, LQTY’nin LUSD’yi İstikrar Havuzu’na yatıran kullanıcılara ödül olarak verilmesidir. Üstelik kullanıcılar, ödül olarak elde edilen LQTY tokenleri stake edebilir ve karşılığında borç alma ve geri ödeme ücretlerinin bir kısmını ödül olarak alabilirler.
Liquity protokolüne üçüncü taraf Frontend’lerden oluşan bir ağ üzerinden erişilebilir. Frontend Operator olarak tanımlanan bu terim, son kullanıcıya bir web arayüzü sağlayarak onların Liquity protokolüne bağlayan kişiler olarak açıklanabilir. Frontend Operator olanlar, bu hizmetlerinin karşılığında LQTY ödülleri alır. Aktif olan Frontend’lerin bir listesi Liquity.org’da bulunabilir. Kullanıcılar, ETH yatırarak teminatlı borç pozisyonları (CDP’ler) veya Trove’ler açabilirler. Bu, mevduat sahiplerinin daha sonra ETH ve LQTY token ödülleri kazanmak için stake edilebilecek LUSD likiditesine erişmelerine olanak tanır.
Liquity projesin daha iyi anlaşılabilmesi için bu projede görevli olan LQTY ve LUSD’nin de kısaca nasıl çalıştığını incelemek gerekir.
LUSD Çalışma Yöntemi
Aslında LUSD, çoğu stabilcoin’e göre farklıdır. Bu kapsamda da yeni bir işleyişe sahip olduğu ifade edilebilir. LUSD, herhangi bir zamanda nominal değeri üzerinden Ethereum (ETH) karşılığında kullanılır. Bu da onun geri ödeme ücreti dışarıda bırakıldığında 1 ABD Dolar’ı ETH karşılığında kullanılabileceği anlamına gelir.
LUSD’nin 1 dolara sabit kalmasına, kendisinin sahip olduğu fiyat tabanı ve tavanı yardımcı olur. Yeni olarak kabul edilebilecek bu sistem, ‘hard peg mechanisms’ olarak bilinen arbitraj fırsatları oluşturur.
Ayrıca LUSD, USD paritesini sağlayan “soft peg mechanisms” kullanır. Buna, protokol genelinde zımni (gizli) bir denge durumu olan “parity as a Schelling point (Schelling noktası olarak parite)” ve yeni borçlar üzerinden borçlanma ücretleri de dahildir.
LUSD, 1 ABD Dolar’nın altına düştüğünde, LUSD 1 ABD Dolar’ı değerinde ETH karşılığında itfa edilebileceği için bu durum arbitraj fırsatlarının ortaya çıkmasına vesile olur. LUSD itfalarındaki artış, borçlanmanın taban oranının da artmasına neden olur. Sonuç olarak borçlanma daha az çekici hale gelir. Bu da LUSD arzının yumuşamasına ve 1 doların altına düşmesinin önlenmesine yardımcı olur.
LQTY Çalışma Yöntemi
LQTY tokeni, LUSD’nin sabit kalmasında görev alarak İstikrar Sağlayıcıları’nın ödüllendirilmesi ve Frontend operatörleri ile erken benimseyenleri teşvik etmek için kullanılır. Kullanıcılar, İstikrar Havuzu’na LUSD yatırarak Liquity coin ödülleri kazanabilirler.
Ayrıca, LQTY coinlerini stake eden kullanıcılar, kredi verilmesi ve LUSD itfaları için ödenen ücretlerden bir miktar pay sahibi olurlar. Bunun yanı sıra, LQTY tokenlerin stake edilmesi için herhangi bir süre bulunmazken, ödüller de orantısal olarak dağıtılır.
LQTY Coin Avantajları Nelerdir?
Merkezi olmayan bir finans (DeFi) protokolü olarak Liquity, kripto para kullanıcılarına birtakım avantajlar sağlayan özelliklere sahiptir.
- Merkezi Olmayan Kredilendirme: Liquity, kripto para kullanıcılarının merkezi bir otoritey başvurmadan kripto varlıklarını (Ethereum) teminat olarak göstererek kredi alabilmesini sağlar. Bu da, borç alabilmek için geleneksel finans kurumlarına olan ihtiyacı sonlandırabilir.
- Düşük İşlem Ücretleri: Liquity, düşük işlem ücretleri ile kullanıcılar için etkili bir seçenektir. Kullanıcıların Liquity’de kredi çekme ve geri ödeme işlemleri esnasında karşılarına çıkan maliyet düşük miktardadır. Bu da geleneksel finans kurumlarına kıyasla borç alma işlemleri için bir alternatif oluşturur.
- Düşük Teminat Gereksinimi: Kullanıcıların kredi kullanabilmek için düşük bir teminat göstermeleri yeterlidir. Ayrıca Liquity sayesinde, kredi çekmek isteyen kullanıcıların teminat olarak kripto para kullanmalarının önü açılır.
- Kullanıcı Koruması: Liquity, kullanıcıların borç alabilmesi ve öderken kullanabilmesi için oluşturulmuş bir stabilcoin olan LUSD’ye sahiptir. Bu varlık, fiyat dalgalanmalarına karşı koruma sunar ve kullanıcıların daha güvenli bir şekilde kredi elde edebilmesine ve borcunu geri ödeyebilmesine imkan tanır.
- Flaş Kredi (Flash Loans): Liquity, kullanıcılara flaş krediler aracılığıyla anında ve geçici olarak likidite sağlama imkanı sunar. Bu, belirli koşullar altında kripto varlıkların kâr sağlamak için kullanılabilme fırsatını ortaya çıkarır.
LQTY Coin Kurucusu Kimdir?
Liquity coin kurucusu aynı zamanda şu an projenin araştırma başkanı olarak görev yapan Robert Lauko’dur.
Daha önce Internet Computer projesine önemli katkılarda bulunan DFINITY’de araştırmacı olarak bulunan Robert Lauko, Zürih Üniversitesi Hukuk Bölümü’nden mezun olmuştur. Yine aynı üniversitede hukuk doktorasını tamamlamıştır.
Birçok farklı kurumda hukuk alanıyla ilgili avukatlık vb. gibi pozisyonlarda görev yapan Lauko, Liquity projesini hayata geçirmeden DFINITY’de fikir birliği algoritmaları, adil teşvik planları, ağ izleme ve ölçeklenebilirlik sorunları ve çok daha fazlası üzerinde çalışmalar yürüttü.
LQTY Coin Ne Zaman Çıktı?
LQTY coin 18 aylık bir geliştirme sonrasında 2020 yılında kurulmuştur. Projenin resmi olarak hayata geçirilmesi ise 2021 yılının nisan ayında gerçekleşmiştir.
LQTY Arzı Ne Kadar?
LQTY coin arzı toplam olarak 100.000.000 (100 milyon)’dur. Dolaşımdaki arzının %100 oranına ulaşması için ise bu yazının yazıldığı tarih itibarıyla %5.12’lik bir aralık kalmıştır. Bu da şu an için 94.879.899 adet LQTY tokene tekabül eder.
LQTY Coin Hangi Borsada İşlem Görüyor?
LQTY coin bugün global pozisyonda hizmet verenler de dahil olmak üzere merkezi ve merkeziyetsiz birçok kripto para borsasında işlem görür. Bunlardan bir tanesi de hızlı, güvenli ve şeffaf bir hizmet verme prensibini belirlemiş ICRYPEX’tir.
ICRYPEX’in ‘Kolay Al Sat’ özelliği sayesinde sadece birkaç tıklama ile LQTY al sat işlemi gerçekleştirilebilir. Alım satım işlemi belirlenen fiyatlar üzerinden gerçekleştirilmek isteniyorsa, ICRYPEX’in emirleri kullanabilmeyi mümkün hale getirdiği ‘Pro Al Sat’ kısmı üzerinden alım satım işlemleri tamamlanabilir.
