PNL Nasıl Hesaplanır? Kar ve Zarar Analizine Giriş

Bir yatırımcı veya finansal analist için başarının önemli bir anahtarı, finansal verileri doğru bir şekilde analiz edebilmekten geçer. Bu noktada ise PNL’in nasıl hesaplandığının bilinmesi son derece önemlidir. Bahsi geçen hesaplamanın arkasında ise PNL formülü yer alır. Yatırım performansını anlamanın, stratejileri optimize etmenin ve piyasa fırsatlarını yakalamanın yollarından biri olan PNL hesaplama özelinde hazırladığımız bu blog yazımızda; PNL nasıl hesaplanır sorusu etrafında PNL’nin ne olduğuna da ele alırken, bu kavramın finansal analiz dünyasında ne ifade ettiğini keşfedeceğiz. Yatırım dünyasında bir adım öne çıkabilmenize yardımcı olacak PNL hesaplama kavramına gelin yakından bakalım.

PNL Nedir?

PNL, İngilizce’deki “Profit and Loss” teriminin kısaltmasıdır. Bu terim Türkçe’de ise “Kâr ve Zarar” olarak kullanılır. Bir yatırım ya da ticari işlemin sonucunu değerlendirirken kullanılan, finans dünyasına ait bir ölçüttür. PNL, yatırımcıların ve işletmelerin finansal performansını analiz etmelerine ve ticari stratejilerini geliştirmelerine olanak tanır. Bu analiz sayesinde, bir işlemin sonunda elde edilecek kâr veya uğranacak zarar net bir şekilde görülebilir.

“PNL nasıl hesaplanır” konu başlığının yanı sıra, PNL hakkında kapsamlı bilgi almak için göz atın: Kar ve Zarar (PNL) Nedir? Yatırımlarınızda PNL’in Önemi

Finansal işlemlerde PNL, kar ve zarar hesaplama için temel araçtır. İşlem sonrasında elde edilen net değeri belirleyerek, finansal stratejilerin başarılı olup olmadığını ortaya koyar. Bu da yatırım kararlarının gelecekte nasıl bir yol izlemesi gerektiğine dair önemli ipuçları verir.

PNL, iki ana kategoride değerlendirilir: gerçekleşmiş (realized) PNL ve gerçekleşmemiş (unrealized) PNL.

  • Gerçekleşmiş (Realized) PNL: Bu, bir varlığın alım veya satımını tamamladıktan sonra elde edilen veya kaybedilen gerçek tutarı ifade eder. Yani, işlem tamamen kapandığında netleşen kâr ya da zarar miktarıdır.
  • Gerçekleşmemiş (Unrealized) PNL: Henüz kapatılmamış bir pozisyonun mevcut piyasa değeri üzerinden hesaplanan kâr veya zararı içerir. Bu PNL türü, bir varlığı hala elde tuttuğunuzda ve piyasa dalgalanmalarına göre değerinin arttığı ya da azaldığı durumlara atıfta bulunur. Gerçek bir kazanç veya kayıp olmaktan ziyade geleceğe yönelik bir potansiyeli gösterir ve bu nedenle piyasa hareketlerine karşı dikkatle izlenmelidir.

Her iki PNL türü de yatırımcıların portföy yönetiminde stratejik kararlar almasına yardımcı olur ve finansal sağlığın sürekliliği için kritik veriler sağlar.

PNL Hesaplama Formülü

Kar ve zarar hesaplama formülü, bir finansal işlemin sonucunda elde edilen net kârı veya zararı belirlemek için kullanılan basit bir matematiksel denklemdir. Genel olarak PNL, satın alınan ve satılan varlıklar arasındaki fiyat farkına dayanır. Temel PNL hesaplama formülü de şu şekildedir:

PNL formülü = (Satış Fiyatı – Alış Fiyatı) x Miktar

Bu PNL formülü, bir varlığın alım ve satımı sonucunda elde edilen toplam kârı veya zararı hesaplamak için kullanılır. Ayrıca, sonuç pozitifse kâr edildiğini, negatifse zarar edildiğini gösterir.

Tabii diğer bir taraftan bakıldığında ise yatırımcı işlemlerinin yapıldığı platformlarda talep edilen işlem ücretleri de göz önünde bulundurulmalıdır. Bu kapsamda da kar ve zarar hesaplama finansal piyasalarda genel şu şekildedir:

PNL = (Çıkış Fiyatı × Satılan Birim Sayısı) – (Giriş Fiyatı × Satın Alınan Birim Sayısı) – Ücretler

Yukarıdaki formülün daha iyi anlaşılabilmesi için bunu varsayımsal bir örnekle açıklayalım.

Örneğin, bir yatırımcı 100.000 dolardan 1 BTC sattı ve 90.000 dolardan 1 BTC satın aldı. Tüm bu işlemlerin sonucunda da 100 dolar işlem ücreti ödedi. Bu noktada PNL, 9.900 ABD dolarıdır. Tam formül de şu şekildedir:

(110.000 ABD doları x 1 BTC) – (100.000 ABD doları x 1 BTC) – 100 ABD doları = 9.900 ABD doları

PNL Hesaplama Yöntemi

PNL hesaplama yöntemi manuel ve otomatik olmak üzere ikiye ayrılır.

Manuel PNL Hesaplama Yöntemi: PNL hesaplamada en geleneksel yöntemdir. Bu yöntemde, her bir işlemin kâr veya zararı elle hesaplanır. İşlemleri daha ayrıntılı bir şekilde kavrama imkânı sunmakla birlikte, detay ve dikkat gerektirir. Özellikle küçük ölçekli yatırımcılar için yeterli olabilirken, çok sayıda işlem yapanlar için zaman alıcı ve hata yapma riskini artıran bir süreç olabilir.

Otomatik PNL Hesaplama Yöntemi: Teknolojinin finans dünyasında yayılmasıyla birlikte, otomatik hesaplama araçları geniş bir kullanım alanı bulmuştur. Bu araçlar, yatırımcıların tüm işlemlerini daha hızlı ve doğru bir şekilde hesaplamalarını sağlar. Özellikle büyük ölçekli yatırımcılar için hesaplamaları anında sonuçlandırarak zamandan tasarruf etmelerini sağlar. Otomatik araçlar, verileri doğrudan alır ve analiz eder, bu sayede piyasa dalgalanmalarına anında tepki verebilme avantajı sunar.

ICRYPEX kullanıcıları, PNL hesaplamalarını ICRYPEX tarafından sunulan otomatik hesaplama araçlarıyla kolayca gerçekleştirebilirler. ICRYPEX’teki PNL değerini öğrenmek için atılması gereken adımlar şu şekildedir:

Spot işlemler için: ICRYPEX hesabınıza giriş yapın > Cüzdan > Kar ve Zarar

PNL Hesaplama İçin Dikkat Edilmesi Gerekenler

PNL hesaplaması yapılırken göz önünde bulundurulması gereken birçok nokta vardır. Bunları ise temel olarak özetlemek istersek, şu şekilde bir sıralama yapılabilir:

  • Giriş ve Çıkış Fiyatları: İşlem yapılan varlık için alış (giriş) ve satış (çıkış) fiyatları doğru bir şekilde kaydedilmelidir. PNL hesaplaması bu fiyatlar arasındaki fark üzerinden yapılır.
  • Komisyon Ücretleri: Alım – satım işlemlerinde platformun aldığı komisyon ücretleri PNL’yi doğrudan etkiler. Bu maliyetler hesaba katılmadığı bir durumda PNL yanlış hesaplanabilir.
  • Spread (Alış-Satış Farkı): Özellikle yüksek spread olan piyasalarda işlem yaparken spread maliyeti hesaba katılmalıdır.
  • Diğer Ücretler: Fonlama maliyetleri, vadeli işlemler için günlük faizler veya taşıma maliyetleri gibi ek ücretler de dikkate alınmalıdır.
  • Pozisyon Büyüklüğü: PNL hesaplanırken işlem hacmi veya pozisyon büyüklüğü dikkate alınmalıdır. Örneğin, 1 birimlik bir işlemle elde edilen kar ile 10 birimlik bir işlemle elde edilen kar farklı olacaktır.
  • Kaldıraç Kullanımı: Eğer kaldıraç kullanıyorsanız, kar ve zarar hesaplama işlemi marjin üzerinden yapılır. Küçük fiyat değişiklikleri bile kaldıraç oranına bağlı olarak büyük PNL değişikliklerine neden olabilir.
  • Fiyat Hareketleri ve Piyasa Koşulları: Yüksek volatilite dönemlerinde fiyatlar hızlı değiştiği için kar veya zarar tahmini zorlaşabilir. Likit olmayan piyasalarda işleminizi, planladığınız fiyatlardan gerçekleştiremeyebilirsiniz, bu da PNL üzerinde etkili olabilir.
  • Zamanlama: Pozisyonun açıldığı ve kapandığı zaman dilimindeki piyasa koşulları PNL’yi etkiler. Örneğin, bir pozisyon gece açık bırakıldığında fonlama maliyeti eklenebilir. İşlem süresi uzadıkça taşıma maliyetlerini göz önünde bulundurmalısınız.

PNL Hesaplama Örnekleri

PNL hesaplama, finansal piyasalarda yapılacak işleme göre farklılık gösterebilir. ICRYPEX tarafında PNL örnekleri aşağıdaki gibidir:

Spot İşlemlerde PNL Hesaplama: Spot işlemlerde hem gerçekleşmiş hem de gerçekleşmemiş PNL değeri bulunur.

Spot işlemlerde gerçekleşmiş PNL hesaplama formülü şu şekildedir:

(Satış ortalama fiyat) * (Satılan Miktar) – (Alım ortalama maliyet) * (Satılan Miktar)

Spot işlemlerde gerçekleşmemiş PNL hesaplama formülü şu şekildedir:

(Anlık Fiyat) * (Cüzdandaki Kripto Varlık Miktarı) – (Alım Ortalama Maliyeti ) * (Cüzdandaki Kripto Varlık Miktarı)

ICRYPEX tarafındaki PNL örneklerini bu şekilde sıralanabilir. Şimdi, bu içeriğimizin son kısmı olan PNL ve finansal analiz arasındaki dinamiklere de kısaca bir göz atalım.

PNL ve Finansal Analiz

PNL ve finansal analiz, yatırım kararlarını şekillendiren temel unsurlardır. PNL, sadece kâr ve zararları hesaplamakla kalmaz, aynı zamanda stratejik kararların etkinliğini değerlendirir.

Yatırım Stratejilerinde PNL’nin Rolü

PNL, hangi yatırım stratejilerinin başarılı olduğunu belirlemede kritik bir araçtır. Yüksek PNL, başarılı stratejilerin göstergesi iken düşük değerler, gözden geçirilmesi gereken yaklaşımları işaret eder.

Risk Yönetimi ve Performans Analizi

PNL analizleri, risk yönetiminde hayati bir rol oynar. Gerçekleşmiş ve gerçekleşmemiş PNL, yatırımcıların üstlendiği riskleri ve bu risklerin yönetimini değerlendirir. İyi bir performans analizi, kârlı varlıkları belirleyerek portföy optimizasyonunu destekler.

PNL’nin Portföy Yönetimindeki Önemi

Portföy bazlı PNL analizleri, yatırımcıların varlık dağılımlarını optimize etmelerini sağlar. Bu, hangi yatırımların önceliklendirileceğine dair bilinçli kararlar verilmesine yardımcı olur. PNL, stratejik yönlendirici rolüyle, rasyonel yatırım kararlarını destekler.

Pump.fun (PUMP) Nedir ve Nasıl Çalışır?
Pump.fun, Solana blokzinciri üzerinde meme token’ların oluşturulmasını ve alım-satımını basitleştirmek ve demokratikleştirmek amacıyla geliştirilmiş yeni nesil merkeziyetsiz bir platformdur. Token oluşturma sürecine getirdiği yenilikçi yaklaşım, otomatik fiyatlandırma mekanizması ve meme odaklı kültürü sayesinde kripto topluluğu içerisinde kısa sürede dikkat çekmiştir. Geleneksel token oluşturma araçlarından...
Cronos (CRO) Nedir?
Cronos (CRO), finansal hizmet sağlayıcılarından biri olan Crypto.com tarafından geliştirilen yüksek performanslı, Ethereum uyumlu bir blokzincir ağı olan Cronos Chain’in yerel token’ıdır. Merkeziyetsiz, çoklu zincirli bir geleceği desteklemek amacıyla başlatılan Cronos; DeFi protokolleri, NFT pazar yerleri, metaverse platformları ve GameFi uygulamaları dâhil olmak üzere çok çeşitli merkeziyetsiz uygulamalara...
EigenLayer (EIGEN) Nedir? Ethereum’un Restaking Devrimine Derinlemesine Bir Bakış
Ethereum ekosistemi geliştikçe, daha modüler, ölçeklenebilir ve güvenli altyapılara olan ihtiyaç da artıyor. Bu bağlamda EigenLayer, “restaking” (yeniden stake etme) kavramını tanıtarak Ethereum’un güvenliğini çeşitli merkeziyetsiz hizmetlere genişleten dönüştürücü bir protokol olarak öne çıkıyor. EigenLayer, Ethereum staker’larının stake ettikleri ETH ya da likit staking token’larını (LST’ler) yeniden...
DeFi App (HOME) Nedir?
Merkeziyetsiz Finansın Yeni Yüzü Merkeziyetsiz finans (DeFi) hareketi, insanların finansal hizmetlerle etkileşimini kökten değiştirdi. Aracıları ortadan kaldırarak ve blockchain ağları üzerinde akıllı sözleşmelerden yararlanarak, kullanıcıların doğrudan kripto cüzdanları üzerinden borç verme, borç alma, alım-satım yapma ve getiri elde etme gibi işlemleri gerçekleştirmesini sağladı. DeFi ekosistemi...
Jupiter (JUP) Nedir ve Solana DeFi Ekosisteminde Neden Önemlidir?
Jupiter, Solana blokzinciri üzerindeki DeFi dünyasında özelleştirilmiş bir aracı gibi işlev gören bir merkeziyetsiz borsa toplayıcısıdır. Kendi likidite havuzlarına sahip değildir; bunun yerine, Solana’daki diğer merkeziyetsiz borsalar (DEX’ler) arasında tarama yaparak kullanıcılar için en iyi fiyatı sunar. Bu yaklaşım, her takası daha verimli ve daha düşük maliyetli hale getirir. Ekim 2021’de piyasaya...
Kriptoda RWA (Gerçek Dünya Varlığı) Nedir?
Kripto dünyasında RWA, “Real World Asset” yani Gerçek Dünya Varlığı anlamına gelir. Bu kavram, fiziksel veya geleneksel finansal varlıkların dijitalleştirilip blokzincir üzerinde erişilebilir hale getirilmesini ifade eder. Bir binanın, bir tahvilin veya bir sanat eserinin parçasına kripto token’ları aracılığıyla sahip olduğunuzu hayal edin. Bu basit dönüşüm, gerçek dünya değeri ile DeFi inovasyonunu...
Dogwifhat (WIF) Nedir?
İnterneti Ele Geçiren Solana Tabanlı Memecoin Kripto dünyasında eğlence, mizah ve yatırım giderek iç içe geçiyor. Bu birleşimin en dikkat çeken örneklerinden biri ise Dogwifhat (WIF). Solana blokzinciri üzerinde oluşturulan bu memecoin, sevimli bir Shiba Inu köpeği ve onun pembe örgü şapkası sayesinde internetin dört bir yanına yayıldı. Peki WIF tam olarak nedir? Nereden çıktı ve neden bu kadar popüler? Memecoin...
Aave Nedir? AAVE Token Nedir?
DeFi dünyasında her hafta yeni protokoller ortaya çıkarken, Aave bir sebeple ayakta kalmayı başardı: Çünkü çalışıyor. Gösterişli değil. Meme’lerle beslenen bir hype değil. Sadece sağlam bir altyapı sunuyor; insanlara bankalara veya aracı kurumlara ihtiyaç duymadan kripto varlıklarını ödünç verme ve borç alma imkânı tanıyor. Aave Aslında Ne Yapar? Aave, kripto varlığınızı yatırarak faiz kazanabileceğiniz...
LRC Coin Nedir? Loopring Genel Bakış
Ethereum, yüksek gas ücretleri ve yavaş işlem hızlarıyla mücadele ederken, giderek daha fazla kullanıcı Layer 2 çözümlerini değerlendirmeye başladı. Bu teknolojiler, güvenlikten ödün vermeden Ethereum’u ölçeklendirmeyi hedefliyor. Öte yandan merkeziyetsiz borsalar (DEX’ler) da hızla popülerlik kazanıyor ve geleneksel merkezi platformlara alternatif sunuyor. Loopring, bu iki önemli trendin kesişim...
Optimism (OP) Nedir? Layer 2 Çözümü
Kripto varlık piyasasında, özellikle Ethereum gibi büyük ağlarda ölçeklenebilirlik, işlem maliyetleri ve hız gibi teknik sınırlamalar giderek daha önemli hale gelmiştir. Bu sorunlara çözüm olarak geliştirilen çözümler arasında Layer 2 protokolleri öne çıkarken, Optimism (OP) en dikkat çekenlerden biri olmuştur. Ethereum’un güvenliğinden ödün vermeden işlem verimini artırmak ve kullanıcı deneyimini...


Bir hesap oluştur

Şimdi bilgi birikiminizi kullanacağınız bir hesap yaratın