Bitcoin gibi tüm kripto paralar, diğer yatırım araçlarına göre fiyatları oldukça hızlı değişen ve volatilitesi yüksek varlıklardır.
Genesis Block ile ilk bitcoin ortaya çıktıktan 9 ay sonra, New Liberty Standard (NLS) sitesi bitcoin alıp satılabilen bir sistem kurdu ve bitcoin madenciliği için harcanan elektrik maliyeti üzerinden bir kur belirledi, bu kura göre 1 USD, 1309.03 BTC’ye eşitti. Yani ilk USD/BTC kuru 0,0008 gibi bir değerle gerçekleşti ve bu sayede Bitcoin ilk fiyatını kazanmış oldu.
0,0008 USD ile başlayan ve yaklaşık 10 yıllık kısa bir süre içerisinde değerini milyonlarca katına çıkaran bitcoin ve yaklaşık 2600 adet altcoinin fiyat değişimini etkileyen faktörleri aşağıda sıralayacağız.
1. Arz ve Talep
Arz ve talep ilişkisi diğer tüm yatırım araçlarında olduğu gibi kripto para piyasasındaki fiyat değişimini etkileyen faktörlerin de başında gelir.
Birçok kripto para birimi sınırlı bir arza sahiptir. Belirli bir kripto para birimindeki kısıtlı arza karşılık artan talep, ilgili kripto para biriminin fiyatının artmasını sağlar. Arzın yüksek talebin ise düşük olduğu tam tersi durumda ise ilgili kripto paranın fiyatında düşüş meydana gelir.
2. Regülasyonlar
Her yatırım enstrümanında olduğu gibi kripto para piyasasında da regülatörlerin etkisi büyüktür. Hemen her ülkeden belirli aralıklarla kripto paralara yasal konularda neler yapılabileceği hakkında çeşitli haberler çıkmaktadır. Kripto paralar para birimi olarak tanınmalı mı yoksa sadece varlık olarak mı kabul edilmeli, tamamen yasaklanmalı mı ya da sıkı bir şekilde regüle mi edilmeli gibi konularda birçok ülkede sık sık gelişmeler meydana gelmektedir
Regülasyonların kripto para fiyatları üzerindeki etkisi anında gözlemlenebilir. Örneğin; Nisan 2017’de Japonya bitcoini yasallaştıracağını ifade ettiğinde bitcoin fiyatı bir günde %30 artarak 1130 USD seviyesine çıkmıştı. Şubat 2018’de ise Çin’in kripto paralarla ilgili web sitelerini engellemesi bitcoinde %15, ethereumda ise %20’lik değer kaybına yol açmıştır. Ayrıca ABD’de Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC)’nun kripto paralar konusunda attığı adımlar dünya genelinde bu alanda yatırım yapan tüm yatırımcıları ilgilendirmektedir.
3. Güncel Olaylar
Güncel gelişmeler kripto paralarla ilgisiz gibi görünse de fiyatları etkileyebilmektedir.
Yatırımcıların bir fiat para birimine olan güvenleri siyasi veya ekonomik nedenlerden ötürü kaybolursa kripto paralara yönelmeleri oldukça olasıdır ki bu da fiyatlarda artışa sebep olabilir. Bazı uzmanlar ise dünya genelinde siyasi ve ekonomik atmosferin kötüleşmesi halinde güvenli liman olarak görülen altına olan ilginin kripto paralara yönelebileceği düşünülmektedir.
4. Spekülasyonlar
Spekülatif yatırımcılar kripto para birimlerinden hızlıca al sat yaparak kazanç sağlamayı umar, bu da piyasada kısa süreli dalgalanmalara neden olabilir. Özellikle, bir kripto para biriminin çok büyük miktarını elinde tutan ve “balina ” olarak adlandırılan yatırımcıların gerçekleştirdiği spekülatif alım satımlar piyasada çok büyük etkiler yaratabilmektedir.
5. Yeni Kripto Para Birimleri
Kripto para piyasasında son yıllarda oldukça fazla altcoin üretilmiş ve üretilmeye de devam etmektedir. Piyasadaki kripto para sayısı yaklaşık olarak 2600’ü geçmiş durumdadır ve her yeni çıkan ICO piyasada bölünmelere neden olur. Para bir kripto paradan diğerine aktıkça fiyatlar da doğal olarak bundan etkilenir.
Yatırımcıların yatırım yapmadan önce yeni kripto paraları derinlemesine incelemeleri ve buna göre hareket etmeleri büyük kayıplar yaşamamak adına oldukça önem arz etmektedir.