Destek ve direnç noktaları, teknik analiz gibi terimler; kripto para piyasasında işlem yapan yatırımcının temel anahtar terimleridir. Destek ve direnç, yatay veya açılı çizgiler olarak gösterilir.
Destek, fiyatın bir düşüş döneminden sonra tekrar yükselme eğiliminde olduğu bir fiyat seviyesidir. Bu seviyede, alıcılar kripto paraları satın alacak kadar çekici bulduklarından ve satıcılar satış yapmaya daha az istekli olduklarından; talep genellikle yükselir ve fiyatın daha da düşmesini engeller. Destek seviyesi tutmazsa ve kripto para biriminin fiyatı düşmeye devam ederse bu düşüş hissinin arttığını gösterir.
Direnç seviyesi, desteğin tersidir. Fiyat dirence ulaştığında alıcıların bu fiyat seviyesinde kripto para almaya daha az meyilli oldukları ve kripto paraları elinde tutan veya daha önce satın alanların satmak için yeterince çekici bulduğu yer anlamına gelir. Direnç seviyesinin bu dönemde kripto piyasasında yatırım yapanlar tarafından tahmin edilen bir varlığın maksimum fiyatı olduğunu söyleyebiliriz. Piyasa katılımcılarının artan talep ve yükseliş havası durumunda direnç seviyesi kırılır ve fiyat daha yüksek yeni bir direnç bulur ve önceki direnç seviyesi destek hattına dönüşebilir. Aksine fiyat, çizilmiş çizginin çok ötesine düşerse önceki destek seviyesi de dirence dönüşebilir.
Genel bir kural olarak destek alanı kırıldığında bir direnç alanına dönüşebilir demiştik. Destek alanı kırılıp fiyat eğilimi aşağı yönlü olduğunda genelde yatırımcılar 4 saatlik kapanışı konfirmasyon (re-test, yeniden testi) almak için kullanılırlar. Önceki destek bölgesinin şimdi direnç görevi görmesi (veya tam tersi) kalıbı doğrular.
Destek ve direnç çizgileri (Trend Line) ayrıca kripto para biriminin eğilimini belirler. Yükseliş trendinde destek ve direnç çizgileri yukarı bakar ve her yüksek tepe bir önceki yüksek tepeden daha yüksektir, oysa düşüş trendinde tam tersi olur ve her tepe bir öncekinden daha düşük tepe oluşturur.
Bir Grafikte Destek ve Direnç Çizgileri Nasıl Çizilir?
Yapması gerçekten çok kolay, sadece bir fiyat tablosuna ve çizgi çizmek için bir araca ihtiyacınız var. Şu adımları uygulamanız yeterlidir:
1. Mevcut fiyatın üstünde ve altında bir sonraki büyük fiyatları bulun ve destek ve direnç seviyelerini çekin.
2. Kripto para fiyatının daha önce bu seviyelerde nasıl hareket ettiğini ve mantıklı olup olmadığını görmek için genel tabloya bir göz atın. Destek ve direncin birbirini diğerine dönüştürebileceğini unutmayın.
3. Sonraki ana seviyeleri belirlemek için önceki adımları tekrarlayın. Sonuç olarak potansiyel bir sonraki ana destek veya direnç seviyeleri olabilecek birkaç çizgi içeren bir grafik alacaksınız.
Psikolojik Destek ve Direnç
Psikolojik destek ve direnci, herhangi bir teknik modelle bağdaştırmamız gerekmez. Yatırımcıların dayanıksız öngörüleri, daha önceki fiyat hareketleri, kendi kafasında kurduğu düşünceleri birleştirdiğimizde psikolojik destek ve direnç oluşur.
Genelde manavdan herhangi bir sebze alırken kilo olarak 1,378 kg ya da 990 g demeyiz. Kripto para piyasasında da benzer bir durum söz konusudur. Kolayca bölünebilen ondalıksız fiyatlar 8 $, 10 $ gibi fiyatlar; 8.0674 $ gibi ondalıklı fiyatlara nazaran genelde bir fiyat tablosunda destek veya direnç görevi görebilir.
Yukarıdaki tabloda güncel olarak BTCUSD örneğine göz atalım. BTCUSD 49.000 USD'ye yaklaştıkça bazı yatırımcılar emirlerinin gerçekleştiğinden emin olmak için bu seviyenin hemen altına satış emirleri verirler. Pek çok yatırımcı 49.000 USD'den tersine bir dönüş beklediğinden piyasa ona kolay kolay ulaşamaz ve hemen önce 48.985 USD gibi bir rakamdan geri döner.
Hareketli Ortalama Destek ve Direnci
Piyasalar giderek daha karmaşık hâle geldikçe son yıllarda yüzlerce farklı teknik yardım göstergesi üretildi, bunlardan biri de Hareketli Ortalamalardır. (Moving Avarages, MA) Hareketli ortalamaların farklı varyasyonları olmasına rağmen bunların altında yatan amaç, alım satım tablolarında netlik sağlamaktır. Bu hareketli ortalamalar geçmiş verilere dayandığından göstergeleri gecikmeli takip eden veya trendi takip eden indikatör olarak kabul edilir. Çeşitli türlere rağmen Hareketli Ortalamalar genellikle iki ayrı kategoriye ayrılır: Basit Hareketli Ortalamalar (SMA) ve Üstel Hareketli Ortalamalar (EMA). Piyasaya ve istenen sonuca bağlı olarak yatırımcılar kendilerine en çok fayda sağlayacak göstergeyi seçebilirler.
Hareketli Ortalamalar cari fiyatlar yerine geçmiş fiyatları kullandığından belirli bir gecikme süresine sahiptirler. Veri aralığı ne kadar geniş olursa gecikme o kadar büyük olur. Örneğin; son 100 günü analiz eden hareketli bir ortalama, yeni bilgilere yalnızca son 10 günü dikkate alan bir hareketli ortalamalardan daha yavaş yanıt verecektir. Bunun nedeni, daha büyük bir veri aralığına yeni bir girişin genel fiyatlar üzerinde daha küçük bir etkiye sahip olmasıdır. Daha büyük veri aralıkları, uzun vadeli yatırımcılara fayda sağlar çünkü bir veya iki büyük dalgalanma nedeniyle büyük ölçüde değiştirilme olasılıkları düşüktür. Kısa vadeli yatırımcılar genellikle daha küçük bir veri aralığını tercih ederler.
Hareketli bir ortalama bir tür destek ve direnç görevi görebilir. Çoğu göstergede olduğu gibi, kullandığınız zaman dilimi ne kadar uzunsa destek veya direnç o kadar güçlüdür. Daha uzun bir zaman diliminde hareketli ortalamanın eğimi, bir eğilim tanımlamanıza yardımcı olabilir. Basitçe açıklarsak hareketli bir ortalama yukarı doğru eğimliyse bu, varlığın yükseliş trendinde olduğu gerçeğini destekler. Benzer şekilde, hareketli ortalama aşağı doğru eğiliyorsa değerlendirmekte olduğunuz varlığın bir düşüş trendinde olması muhtemeldir. Aşağıdaki BTCUSD grafiğinin günlük diliminde geçmiş verilerini ele aldığımızda son günlerde eğimin nasıl değiştiğine dikkat edin, bu da fiyatın düşüş trendine girdiğini gösteriyor.
Hareketli ortalamalarda destek ve direnci belirlemek için kesişme noktaları da kullanabiliriz. Grafikte 2 veya daha fazla hareketli ortalama kullanırsak bu durum bizim için daha kolaylaşır.
2 tane hareketli ortalama kullandığımızda biri diğerinden daha uzun dönemi göstermelidir. Yani kısa vadeli bir hareketli ortalama (MA) ve uzun vadeli bir hareketli ortalama (MA) açtıktan sonra (MA) kesişme noktalarına dikkat etmemiz gerekecek.
- Kısa vadeli MA, uzun vadeli MA'yı üzerinde kesiyor: Yükseliş trendi sinyali
- Kısa vadeli MA, uzun MA'nın altına düşüyor: Düşüş trendi sinyali
Aşağıda tabloda açıklamaya çalışalım:
Fibonacci Destek ve Direnci
Bildiğiniz gibi herhangi bir varlığın fiyatları sürekli olarak tek yönde hareket edemez; sonsuza kadar yükseliş, sonsuza kadar düşüş olmaz. Eğilim periyodik olarak bir düzeltme ile değiştirilir. Fiyat geri dönüşünün yani eğilimin derinliğini önceden tahmin etmek oldukça zordur ancak düzeltmenin olası kapsamını tahmin etmemize izin veren teknik analiz araçları vardır.
Fibonacci Düzeltmeleri
Olası fiyat değişim seviyelerini belirlemek için kullanılan çok popüler bir teknik analiz aracıdır. Bu tür seviyelerin inşası, Fibonacci sayı dizisine göre hesaplanan katsayılara dayanır.
Fibonacci Düzeyleri aracını kullanarak trend içi düzeltmelerin genellikle 23.6, 38.2, 50.0, 61.8 ve 76.4 (%) ile bittiğini fark edeceksiniz. Bununla birlikte en popüler seviyeler %61,8 ve %38,2'dir. Kripto paralarda yatırım stratejilerinde kullanıldıklarında birçok analist tarafından en dayanıklı ve güvenilir olarak kabul edilirler.
Fibonacci seviyelerini çizmek için bir yükseliş trendindeki minimum fiyat değeri ve bir düşüş trendindeki maksimum değer başlangıç noktası olarak alınır. Aşağıda grafikte daha net açıklarsak: 1 den 0'a kadar durum bize geri çekilmeleri gösterecektir. İlk fiyat tam olarak 0,382'ye (% 38,2) düştü. Fiyatın 0.618 ve 0.786 seviyelerine nasıl net bir şekilde çarptığını ve bu seviyeler arasında yaklaşık 2 gün boyunca daha da bozulana kadar nasıl bir kanal oluşturduğunu görüyorsunuz. Bu noktada destek noktalarını da görmektesiniz.
Genel olarak Fibonacci seviyeleri ile ilgili;
- %23,6 ve %76,4 nispeten güvenilmez seviyeler olarak kabul edilir,
- %38,2 ve %50 alanındaki düzeltmeler az ya da çok güvenilir kabul edilir,
- En inandırıcı düzeltmelerin, sözde "altın oran" baz alınarak yapılan %61,8 alanında olduğu düşünülmektedir.